 |
| https://pl.wikipedia.org |
TO JUŻ 30 LAT...
Wybory
samorządowe w roku 1990 można napisać, że
rozpoczęły
symbolicznie nową epokę polskiej samorządności.
W
tym roku przypada
30. rocznica tego
ważnego wydarzenia. Były
to pierwsze naprawdę
i w pełni wolne wybory w historii powojennej
naszego kraju, ważne wydarzenie
w całej
historii polskich samorządów. Zapoczątkowały one
proces przemiany państwa i przyczyniły się do
zbudowania społeczeństwa obywatelskiego.
Kilka
faktów historycznych:
8
marca 1990 – parlament uchwala ustawę o samorządzie gminnym oraz
ordynację wyborczą do rad gmin
27
maja 1990 – pierwsze wolne wybory do władz lokalnych
kwiecień
1993 – Polska ratyfikuje w całości Europejską Kartę Samorządu
Terytorialnego
czerwiec
1993 – pierwszy raz zaprezentowano rządowe propozycje nowego
podziału terytorialnego kraju
1
stycznia 1994 – rozpoczęto program pilotażowy (powiatowy)
adresowany do 46 największych miast
11
października 1998 – wybory samorządowe według nowych zasad
1
stycznia 1999 – wchodzi w życie trójstopniowy podział
terytorialny państwa
czerwiec
2000 – parlament przyjmuje ustawę o bezpośrednim wyborze przez
społeczność wójta, burmistrza i prezydenta miasta
27
października 2002 – wybory samorządowe według nowych zasad o
bezpośrednim wyborze
Geneza
samorządu terytorialnego w Jaworznie:
-
w
XVIII wieku wprowadzono prawo o miastach królewskich (miasta mogły
obierać swe organy: magistraty, burmistrzów, własne sądownictwo)
-
galicyjska reforma samorządowa po raz pierwszy wprowadziła Samorząd
terytorialny. W okresie autonomii galicyjskiej Jaworzno rządziło
się według ustawy gminnej z 1866
-
12 sierpnia 1866 - „ustawa gminna” wprowadzona przez Sejm
Galicyjski, podzieliła kraj na gminy i określiła sposób ich
zarządzania. W 1901 roku Jaworzno zostaje zaliczone do miejscowości
podlegających ustawie gminnej z 3 lipca 1896 zwanej
„małomiasteczkową”, uzyskując w ten sposób prawa miejskie
-
Konstytucja marcowa z 1921 wprowadziła trójstopniowy samorząd:
województwa, powiaty, gminy miejskie i wiejskie. Ustawą scaleniową
z 23 marca 1933 o częściowej zmianie ustroju samorządu
terytorialnego dokonano – w skali całego kraju – ujednolicenia
samorządu na szczeblu gminy, miasta i powiatu. Na mocy tej ustawy
Jaworzno zaliczone zostaje do miast rządzących się ustawą z 13
marca 1889 tzw. „ustawą miejska”
-
dekret
Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z 23 listopada 1944 o
reaktywowaniu samorządu terytorialnego i Ustawa Krajowej Rady
Narodowej z 21 września o radach narodowych, przyczyniają się do
utworzenia rad narodowych
-
20 marca 1950 wchodzi w życie Ustawa Konstytucyjna, która
wprowadziła zmiany w zakresie ustroju i zasad działania najwyższych
organów Rzeczypospolitej Polskiej. W oparciu o nią zniesiono w
Jaworznie i Szczakowej funkcje burmistrzów i wójtów, a ustanowiono
prezydia miejskich i gminnych rad narodowych
-
20 marca 1956 Rada Ministrów wydała rozporządzenie, na mocy
którego z powiatu chrzanowskiego wyłączono Jaworzno oraz Szczakowę
i utworzono z nich powiat miejski Jaworzno
-
1972 – nowa Ustawa likwidująca gromady, a powołująca gminy
-
1975 – Jaworzno zostało włączone w granice województwa
katowickiego.
(zaczerpnięto
z „20 lat samorządu terytorialnego w Jaworznie” Urząd Miejski w
Jaworznie)
